December is natuurlijk de maand van samenkomen en bij mensen zijn die je liefhebt. Met sommige familieleden heb je een goede band en jullie kunnen goed met elkaar praten maar er zullen ook familieleden zijn waar je minder goed een gesprek mee kunt voeren. Misschien hebben jullie hele andere interesses of is de persoon gewoon een hele slechte luisteraar. Of misschien ben je zelf wel niet zo’n goede luisteraar en praat je graag vooral over jezelf. Wil je gelijk de tips om beter naar elkaar te luisteren? Scroll dan naar beneden in deze blog.
Toen ik net begon met mijn studie Toegepaste Psychologie werd ik me er van bewust hoe moeilijk veel mensen het vinden om naar elkaar te luisteren. Vaak hebben we de neiging gelijk over onszelf te beginnen, een eigen interpretatie te geven aan wat degene zegt of gewoonweg niet aanwezig te zijn bij het gesprek.
"Ja dat had mijn vader ook"
Ik kan me een gesprek nog herinneren wat ik opving toen ik in de trein zat. Twee mensen zaten schuin tegenover elkaar in de trein en ze bleken elkaar te kennen. De vrouw vertelde dat haar vader ziek was en hoe slecht het met hem ging en dat hij meerdere behandelingen moest ondergaan. Behoorlijk indrukwekkend nieuws lijkt me om als kennis te horen. Blijkbaar werd bij de meneer tegen wie de vrouw het vertelde iets in hemzelf geraakt want zonder op haar verhaal te reageren of medeleven te tonen, begon hij gelijk over het eigen ziektebed van zijn vader te vertellen, hoe het was gegaan en hoe triest het allemaal was. Mevrouw vertelde weer dat het met haar vader snel achteruit ging en de prognoses slecht waren en meneer vertelde dat dit bij zijn vader ook zo was gegaan. De vrouw vertelde dat ze het lastig vond haar vader zo te zien en meneer begon over hoeveel mensen er eigenlijk wel niet ziek worden want je hoort het zoveel en zijn buurvrouw was ook al ziek.
Ik zat met verbazing te luisteren naar het gesprek wat ik opving. Werd hier wel naar elkaar geluisterd? Volgens mij totaal niet! Naar mijn idee hadden ze weinig empathie voor elkaars situatie, praatten ze alleen maar over zichzelf en wat ze zeiden ging compleet langs de ander heen. Er werd vooral bij hunzelf iets getriggerd wat ze graag kwijt wilden. Voor mij weer een bewustwording: ik mag naar de ander luisteren als ik een gesprek voer.
Maar waarom luisteren we toch zo slecht naar elkaar?
Je neemt altijd jezelf mee in een gesprek, ook als luisteraar. Je neemt je eigen ervaringen, je eigen emoties en gedachten mee. Vaak als we iets horen, wordt er gelijk bij onszelf iets geraakt, een herinnering wordt bovengehaald, je eigen standpunt of een emotie en hier gaan we in ons eigen hoofd op door terwijl de ander nog aan het vertellen is. Je wilt zelf ook graag belangrijk worden gevonden en dus begin je snel over jezelf of over iets wat je zelf hebt meegemaakt. Of je bent al aan het bedenken hoe je het beste op de ander te reageren zonder dat je nog een woord hoort van wat de ander zegt.
Je kan het ook vaak zien wanneer iemand oprecht naar je luistert of met zijn of haar gedachten alweer ergens anders is. De eerste stap hierin is bewustwording: word je er bewust van als luisteraar dat je niet meer echt naar het gesprek luistert maar naar je eigen gedachten luistert.
Nog een aantal tips om echt naar elkaar te luisteren:
Ga open het gesprek in en neem je voor om echt naar de ander te luisteren, merk op wanneer je eigen gedachten het overnemen en breng je aandacht weer terug naar het gesprek.
Vraag door op wat de ander zegt.
Vul het niet voor de ander in, maak geen zinnen van de ander af en je kan er niet van uitgaan dat hoe jij het opvat ook is wat de ander bedoelt, check dus regelmatig of je het goed hebt begrepen.
In plaats van gelijk te reageren, zeg eens: “oh vertel eens, hoe is dat zo gekomen?” Of: “vertel eens wat meer”. Nodig de ander uit om meer over de situatie te vertellen.
Hoe lief bedoeld ook, geef geen goedbedoelde adviezen. Vaak willen mensen gewoon hun verhaal doen en hoeven ze geen advies.
Leg je telefoon weg als je een gesprek voert, dit kan enorm afleidend zijn voor jullie allebei.
Probeer de ander niet te overtuigen van jouw standpunt of mening. Jullie mogen verschillend naar situaties kijken, dat is oké.
En vermijd dit soort uitspraken:
“Maar weet je wie het nog erger had? De buurvrouw van tante Truus.” We hebben vaak de neiging over onszelf te beginnen of over een situatie waar we ons erg bewust van zijn. Begin niet gelijk over jezelf of jouw situaties in het gesprek. Luister eerst naar de ander.
“Weet je wat jij moet doen? …” Niet iedereen zit te wachten op advies maar vaak willen we gewoon ons verhaal doen.
“Oké maar wat gaan we eten?” Dit laat zien dat je helemaal niet luistert en al bezig bent met het volgende of waar je met je eigen gedachten bij bent.
Vertel eens, ben jij een goede luisteraar? Of merk je dat je wel iets aan deze adviezen gaat hebben? Of misschien wel iemand in je familie? Print deze blog gerust uit en laat het rond het kerstdiner in je huis slingeren =).